Bức thư của người đàn bà không quen

"Bức thư của người đàn bà không quen” là một cái tựa thoạt nghe khá lạ lùng. Và câu chuyện chứa trong những hàng chữ đầy nước mắt ấy cũng thật lạ lùng. Stefan Zweig đã viết một câu chuyện mà ngay cả M.Gorki cũng phải “khóc không hề biết hổ thẹn vì thương xót người đàn bà trong truyện”, và chắc hẳn nó cũng đã khiến không ít người phải rơi nước mắt như nhà văn nổi tiếng kia.

Người đàn bà không quen ấy không có một cái tên. Chắc hẳn cô cũng có một cái tên, có thể là khá đẹp-tương xứng với sắc đẹp của cô, nhưng từ đầu đến cuối câu chuyện, người ta không biết tên cô là gì. Zweig đã đưa một người đàn bà không tên vào câu chuyện, với một lá thư được viết từ người đàn bà không quen-người nhận nó “không quen” và chúng ta dường như cũng không quen. Không quen từ khi họ-một chàng trai trẻ và một cô gái sống bên cạnh nhà nhau, đến khi cô trở thành một thiếu nữ xinh đẹp, họ đã có những đêm ân ái bên nhau, đến khi cô sinh ra đứa con trai của hai người...cả cuộc đời đã trôi qua mà người đàn ông ấy vẫn không quen biết người phụ nữ viết lá thư này.

Vậy lá thư ấy có gì? Một cuộc đời, một tình yêu và hai cái chết.

Mười ba tuổi, khi còn là một cô gái “gầy gò thân hình chưa phát triển” và “sống ru rú trong cái xoàng xĩnh của loại người nghèo hèn”, cô đã nhận thức rằng cuộc đời mình “chỉ còn có một điều lo toan duy nhất: xoay quanh cuộc sống và cuộc đời anh!” Cô đứng từ xa quan sát cuộc đời anh, thuộc lòng từng đồ vật trong ngôi nhà của anh, từng người khác đến và đi khỏi nhà anh, từng thói quen anh vẫn hay làm. Với cô, anh là một thần tượng, một vĩ nhân.

Mười tám tuổi, cô rời bỏ ngôi nhà đầm ấm và giàu có với người cha kế và mẹ để quay trở lại nơi cô đã gặp anh lần đầu. Cô vẫn chỉ có thể “từ xa hôn lên mặt anh bằng cái nhìn” khi mỗi đêm, ngày qua ngày, cô đứng như chôn chân trước cửa phòng anh, chỉ để trông thấy khuôn mặt anh.

Họ “tình cờ” gặp nhau trên phố, ăn tối với nhau và trải qua một đêm với nhau. Họ hẹn nhau những đêm sau nữa.

Cô nằm trong nhà hộ sinh làm phúc, một căn phòng với không khí ung độc đầy thuốc mê và máu, đầy tiếng kêu khóc rên rỉ. Tất cả những gì là nhục nhằn, là xúc phạm về tinh thần và thể xác mà sự nghèo nàn phải chịu đựng, cô đã nếm đủ trong sự ăn chung ở lộn với đám gái mại dâm và những người bệnh, và ở nơi đó, cô sinh ra đứa con trai của hai người.

Cô bán mình, trở thành gái bao để nuôi con trong sự xa hoa và sống cuộc đời rực rỡ, vui tươi của những đứa trẻ trong giới thượng lưu. Cô từ chối tất cả những người đàn ông đến với mình, dù trong số họ có những người yêu cô tha thiết. Họ gặp lại nhau tại một tiệm khiêu vũ nhiều năm sau lần gặp cuối cùng trước đó, lại trải qua một đêm với nhau.

Và họ không còn gặp lại nhau nữa.

Bởi vì anh không bao giờ nhận ra cô, không bao giờ nhận ra mình đã quen cô, và không bao giờ nhận ra người con gái đã yêu mình suốt cả cuộc đời, đã dành tất cả trải tim và tất cả những phút giây sự sống để nghĩ về anh. Từ khi cô còn là một cô gái ngốc nghếch và ngây thơ hôn cái quả đấm cửa anh đã chạm tay vào, nhặt trộm một mẩu xì gà anh vứt đi trước khi vào nhà, nó rất thiêng liêng đối với cô vì anh đã đặt môi lên đó. Ngay cả khi cô đã là một người đàn bà, là “khối thịt phập phồng cho những kẻ hiếu kỳ sờ mó và chỉ còn là một vật để triển lãm và nghiên cứu” trong nhà hộ sinh, ngay cả khi con cô vừa chết, và cô đang sốt nặng sắp chết, cô vẫn chỉ nghĩ đến anh, và yêu anh.

Cô đã luôn ở đó, bên cạnh anh suốt cả cuộc đời mình, đã yêu anh bằng một tình yêu trinh nguyên ngay từ cái nhìn đầu tiên đến khi trút hơi thở cuối cùng. Nhưng anh thì không bao giờ yêu cô, đơn giản vì anh không bao giờ biết về sự tồn tại của một người đàn bà đã yêu anh nhiều đến như vậy. Cô đã sống một cuộc đời ngắn ngủi, đã xuất hiện trong đời anh như những ánh đèn chớp tắt nhưng cô đã luôn ở đấy, và yêu anh cho đến hơi thở cuối cùng.

Zweig đã chọn một thời điểm rất đắc địa: khi đứa con trai duy nhất của hai người đã chết và người đàn bà đang trong một cơn đau khổ cùng cực, khi cô nhận ra điều cuối cùng cô có của anh: đứa con, đã ra đi mãi mãi. Cả cuộc đời anh đã không nhận ra cô, và ngay cả đứa con-sợi dây mong manh giữa hai người cũng lìa bỏ cô đi nốt. Và cô sắp chết. Đó là lý do dẫn đến bức thư đầy nước mắt ấy, bức thư đã kể hết một cuộc đời lặng thầm luôn đứng bên anh và yêu anh, chỉ duy nhất anh.

“Bức thư của người đàn bà không quen” là một câu chuyện được kể lại không theo diễn biến mà theo mạch cảm xúc, người đọc bị cuốn vào một tâm trạng hết sức đau khổ mà cũng đầy hân hoan và những niềm vui tưởng như nhất đời người đàn bà. Những biến động tinh vi nhất của đời sống nội tâm bên trong người đàn bà hiện lên trang giấy đầy sắc bén và mãnh liệt. Đó là những cảm xúc rất thật mà không ai có thể nghi ngờ dù là một mảy may sự dối trá. Phải chăng vì thế mà ngay cả một nhà văn lớn như M.Gorki cũng đã phải khóc khi đọc câu chuyện này?

Một người đàn bà không tên.

Một gương mặt không quen.

Một cuộc đời không được biết tới.

Một tình yêu không đáp trả.

Người đàn bà ấy là như thế chăng? Tại sao cô lại không nói, dù là một lần duy nhất với người đàn ông ấy về tình yêu của mình? Nếu cô nói, cuộc đời của cô phải chăng sẽ không diễn ra những bi kịch như vậy? Cô sẽ không trải qua những đớn đau của một tình yêu không đáp trả, đã không chịu những nỗi nhục nhằn khi phải làm mẹ trong một nhà hộ sinh công cộng, dưới con mắt soi mói của người đời, không phải bán mình, không phải chịu đắng cay khi ngay cả người mình yêu thương nhất cũng đối xử với mình như một gái làm tiền…

Nhưng, không phải cô đã giải thích rồi sao?

“Đối với anh, tình yêu chỉ có thể là một cái gì nhẹ nhàng, khoác cái hình thức của một trò chơi và chẳng có gì là quan trọng; anh sợ dính líu sâu vào một số phận. Anh muốn nếm vô độ, vô chừng mực mọi thú vị trên đời, nhưng anh không muốn hy sinh điều gì”

Tình yêu ấy đã thiêu đốt cả cuộc đời người đàn bà. Trong cô, anh là một vị thần, một ánh sao không bao giờ với tay tới được, và cô đứng ở đó, chiêm ngưỡng nó như nhìn ngắm một điều vô cùng quý giá.

Cô đã tự mâu thuẫn mình khi một nửa, cô muốn được anh biết về tình yêu này, và nhận được sự đáp trả từ anh. Nửa kia, cô đã quá hiểu con người ấy, bởi nếu nói ra tình cảm của mình, rất có thể anh sẽ xem đó như một trò đùa, lánh xa cô, và cô chẳng thể yêu anh lặng im như vậy nữa. Và biết đâu được, dù có được đáp trả, cô cũng chẳng thể có được anh cho riêng mình, khi người đàn ông ấy cần rất nhiều, chứ không phải là một tình yêu, một người đàn bà.

Và cô chọn. Cô chọn sẽ im lặng để được yêu anh trong lặng yên và với tất cả trái tim mình. Cô ở bên cạnh anh, nhưng anh đã không bao giờ nhận ra, ngay cả khi cô ở đó, trước mặt anh, ngay cả khi anh hôn lên đôi môi cô, và trao cho cô những bông hồng bạch cô đã gửi tặng anh mỗi dịp sinh nhật.

Không bao giờ nhận ra.

Và tình yêu ấy mãi mãi cô đơn như sự cô đơn trong tâm hồn cô, không bao giờ có được người mình yêu, ngay cả khi cái chết đã đến bên giường.

Phải chăng chúng ta sống trong cuộc đời này, cứ luôn cố gắng tìm kiếm tình yêu và hạnh phúc ở nơi nào đó rất xa xăm, nhưng lại không biết rằng một tình yêu, một người yêu mình tha thiết đang ở đó, ngay cạnh mình?

Bởi vì đôi khi, ta đã không thực sự chú tâm để nhận ra.

Hoặc không muốn nhận ra.



from internet